Yapay Zekâ ile Embriyo Seçimi (AI Embryo Grading) Nedir?

Yapay zekâ ile embriyo seçimi, tüp bebek (IVF) tedavisinde son yıllarda hızla gelişen ve dünya çapında ilgi gören yeni bir teknolojidir. Geleneksel yöntemlerde embriyologlar mikroskop altında embriyoları gözlemleyip en iyi olanı seçerken, yapay zekâ sistemleri yüz binlerce embriyo görüntüsünden öğrenerek çok daha hassas ve objektif bir değerlendirme yapar.

Bu yazıda yapay zekâ destekli embriyo seçim teknolojisinin nasıl çalıştığını, avantajlarını, sınırlılıklarını ve gelecekteki rolünü detaylıca inceleyeceğiz.

İçindekiler

• Yapay Zekâ ile Embriyo Seçimi Nedir?
• Klasik Yöntemlerden Farkı
• Nasıl Çalışır?
• Avantajları
• Dezavantajları ve Sınırlılıkları
• Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?
• Sık Sorulan Sorular
• Sonuç

Yapay Zekâ ile Embriyo Seçimi Nedir?

Embriyo seçiminde en büyük hedef, en sağlıklı ve tutunma şansı en yüksek embriyoyu bulmaktır. Yapay zekâ destekli sistemler, embriyoların fotoğraf ve videolarını analiz ederek, gelişim hızlarını, hücre bölünme düzenlerini ve mikroskobik düzeydeki ayrıntıları değerlendirir. Bu sayede daha objektif ve hata payı düşük sonuçlar elde edilir.

Klasik Yöntemlerden Farkı

Geleneksel yöntemde embriyolog, mikroskop altında hücre sayısı, şekli ve gelişim hızına bakarak embriyo kalitesine “AA, AB, BB” gibi notlar verir. Ancak bu değerlendirme kişisel deneyime bağlıdır ve değişkenlik gösterebilir. Yapay zekâ ise milyonlarca veriden öğrenerek her embriyoyu istatistiksel başarı oranı ile derecelendirir.

Nasıl Çalışır?

• Embriyoların gelişimi time-lapse inkübatör içinde 7/24 kayıt altına alınır.
• Yapay zekâ yazılımı, bu görüntüleri analiz ederek embriyo gelişim paternlerini çıkarır.
• Sistem, hangi embriyonun daha yüksek gebelik şansı sunduğunu puanlar.
• Embriyolog, AI tarafından sağlanan bu veriyi tedavi planında kullanır.

Avantajları

• Embriyo seçiminde insan hatasını azaltır.
• Objektif ve standart bir değerlendirme sunar.
• Daha yüksek başarı oranı sağlayabilir.
• Tekrarlayan başarısız denemelerde yeni bir umut yaratır.

Dezavantajları ve Sınırlılıkları

• Henüz tüm dünyada standart uygulama değildir.
• Ekstra maliyet getirebilir.
• Her klinikte mevcut olmayabilir.
• Verilerin güvenliği ve saklanmasıyla ilgili etik sorular doğurabilir.

Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?

2020 sonrası yapılan bazı araştırmalar, yapay zekâ ile seçilen embriyolarda %15-20 oranında daha yüksek gebelik başarısı rapor etmiştir. Ancak uzun vadeli çalışmalar hâlâ devam etmektedir. Bu nedenle AI destekli seçim, “kesin çözüm” olarak değil, yardımcı bir araç olarak değerlendirilmelidir.

Sık Sorulan Sorular

Yapay zekâ embriyo seçiminde kesin başarı garantisi verir mi?
Hayır. Başarıyı artırabilir ama %100 garanti yoktur.

Türkiye’de bu teknoloji kullanılıyor mu?
Bazı ileri teknolojiye sahip merkezlerde uygulanmaya başlanmıştır.

Ekstra ücretli mi?
Çoğu merkezde ek maliyetlidir. Kliniklere göre değişiklik gösterebilir.

Sonuç

Yapay zekâ ile embriyo seçimi, tüp bebek tedavisinde geleceğin teknolojilerinden biri olarak görülmektedir. Daha objektif, hızlı ve güvenilir embriyo değerlendirmesi sağlayarak başarı oranlarını yükseltebilir. Ancak henüz her merkezde bulunmadığı ve ekstra maliyet oluşturduğu unutulmamalıdır.

Yazar: Ameliyat Merkezi Ekibi