Varikosel ameliyatı sonrası kan tahlilleri nasıl izlenmeli?
Varikosel ameliyatı, damar kaynaklı bir operasyon olsa da testisin fonksiyonlarını ve tüm vücudun iyileşme sürecini etkilediğinden bazı kan tahlillerinin ameliyat sonrasında da takip edilmesi önerilir. Bu kontroller, hem olası komplikasyonları erken yakalamaya hem de ameliyatın sperm üretimi üzerindeki etkisini değerlendirmeye yardımcı olur. Peki hangi kan testleri yapılmalı, ne zaman kontrol edilmeli ve sonuçlar ne anlama gelir?
İçindekiler
- Ameliyat sonrası mutlaka bakılması gereken kan testleri
- İlk hafta – erken dönem kontrolleri
- 3. ay – sperm fonksiyonu değerlendirmesi
- 6. ay – iyileşmenin takibi
- Sonuç
Ameliyat sonrası mutlaka bakılması gereken kan testleri
- Testosteron – Leydig hücre fonksiyonunu gösterir
- FSH & LH – Beyinden testise giden hormon sinyallerinin düzeyini gösterir
- Hemogram – Enfeksiyon, kanama ve anemi takibi için
- CRP / Sedimantasyon – Operasyon sonrası enfeksiyon var mı diye değerlendirilir
İlk hafta – erken dönem kontrolleri
Ameliyat sonrası ilk 7–10 gün içinde çoğunlukla enfeksiyon veya kanama açısından aşağıdaki testlere bakılır:
- Hemoglobin & Hematokrit: Ani düşüş varsa gizli kanama şüphesi düşünülebilir.
- Beyaz kan hücreleri (WBC): Yüksek çıkması enfeksiyona işaret edebilir.
- CRP & sedimantasyon: Yüksek olması dokularda iltihap ya da enfeksiyon geliştiğini gösterebilir.
Testosteron ve sperm hormonları bu dönemde kontrol edilmez çünkü henüz değişiklik beklenmez.
3. ay – sperm fonksiyonu değerlendirmesi
Ameliyattan sonra 3. ayda sperm üretimini destekleyen hormonlarda değişiklik olup olmadığına bakmak önemlidir:
- Serum total testosteron: Ameliyat öncesine göre artış görülmesi beklenir.
- FSH: Spermatogenezi başlatan hormondur; artış varsa vücudun daha fazla sperm üretmeye zorladığı düşünülebilir.
- LH: Leydig hücrelerini uyarır; testosteron yüksekse LH düşme eğilimindedir.
Aynı dönemde semen analizi (spermiyogram) ile hormonlarda görülen değişikliğin spermlere yansıyıp yansımadığı kontrol edilir.
6. ay – iyileşmenin takibi
Ameliyat etkisinin en net görüldüğü dönem 6. aydır. Bu nedenle aşağıdaki testler tekrar edilir:
- Testosteron / FSH / LH: Hormonal normale dönüş veya iyileşme görülebilir.
- Prolaktin (isteğe bağlı): Ameliyat sonrası cinsel istek azlığı veya hormonal bozukluk şüphesi varsa istenir.
- Spermiyogram yeniden yapılır: Doğal gebelik için yeterli düzelme olup olmadığı değerlendirilir.
Sonuç
Varikosel ameliyatı sonrası kan tahlilleri; erken dönemde enfeksiyon ve kanama kontrolü, orta vadede ise hormonal iyileşmenin ve sperm üretiminin değerlendirilmesi amacıyla yapılır. İlk hafta hemogram ve CRP, 3. ve 6. aylarda ise testosteron, FSH, LH ve sperm tahlilleri önerilen temel kontrollerdir. Bu testler sayesinde ameliyatın başarı düzeyi saptanabilir ve gerekirse destek tedaviler (vitamin, hormon desteği vb.) planlanabilir.
