Rahim Ağzı Yarası (Servisit) Kendi Kendine Geçer mi? Ne Zaman Tedavi Gerekir?

Rahim ağzında oluşan kızarıklık, yara ya da akıntı şikâyetiyle kadın doğum polikliniklerine başvuran pek çok hastaya “servisit” yani rahim ağzı yarası tanısı konulur. Peki bu durum gerçekten bir “yara” mıdır? Kendi kendine düzelebilir mi yoksa mutlaka tedavi edilmesi şart mıdır? Bu makalede rahim ağzı yarasının nedenlerini, kendiliğinden geçip geçmeyeceğini, hangi durumlarda tedaviye ihtiyaç duyulduğunu ve uygulanabilecek yöntemleri ayrıntılı şekilde ele alıyoruz.

İçindekiler

• 1. Rahim Ağzı Yarası (Servisit) Nedir?
• 2. Servisit Neden Olur?
• 3. Belirtileri Nelerdir?
• 4. Servisit Kendi Kendine Geçer mi?
• 5. Hangi Durumlarda Tedavi Şarttır?
• 6. Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
• 7. Tedavi Edilmezse Ne Olur?
• 8. Servisiti Önlemek İçin Ne Yapmalı?
• 9. Tehlikeli Durumlar Nelerdir?
• 10. Doktora Ne Zaman Gidilmelidir?

1. Rahim Ağzı Yarası (Servisit) Nedir?

Serviks adı verilen rahim ağzı bölgesinin iltihaplanmasına ya da dokunun dışa dönmesine bağlı gelişen kızarıklık ve hassasiyete halk arasında “rahim ağzı yarası” denir. Aslında gerçek bir yara yoktur; ancak bölge hassaslaştığı için cinsel ilişki sırasında kanama, akıntı veya yanma gibi şikâyetlere yol açabilir.

2. Servisit Neden Olur?

Rahim ağzı yarasının en yaygın nedenleri şunlardır:

• Enfeksiyonlar: Bakteri, mantar veya HPV gibi virüsler
• Doğum kontrol araçları: Spiral (RİA) kullanımı
• Hormonal değişiklikler: Ergenlik, doğum, doğum sonrası dönem
• Cinsel travmalar: Sık ilişki, sert temas, tampon kullanımı

3. Belirtileri Nelerdir?

Her kadında belirti vermeyebilir. Ancak görülen başlıca bulgular şunlardır:

• İlişki sonrası lekelenme tarzı kanama
• Kötü kokulu, sarı-yeşil ya da beyaz akıntı
• İdrar yaparken yanma
• Pelvik bölgede ağrı veya baskı hissi

4. Servisit Kendi Kendine Geçer mi?

Hafif vakalarda, özellikle hormonal nedenli servisitlerde durum kendiliğinden düzelebilir. Doğum sonrası dönem veya ergenlik çağında görülen fizyolojik servisitler bazen hiç tedaviye gerek kalmadan kaybolabilir. Ancak enfeksiyon kaynaklı olan vakalar genellikle tedavi edilmezse ilerler ve kronik hale gelir.

5. Hangi Durumlarda Tedavi Şarttır?

Aşağıdaki durumlarda servisit mutlaka tıbbi olarak tedavi edilmelidir:

• Ağrılı cinsel ilişki ya da ilişki sonrası kanama varsa
• Akıntı miktarı fazla ve kötü kokuluyorsa
• Gebelik planlanıyorsa veya kişi hamileyse
• Smear testinde anormallik saptanmışsa
• Şikâyetler uzun süredir devam ediyorsa

6. Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Servisit tedavisi altta yatan nedene göre değişir:

• Antibiyotik veya antifungal ilaçlar: Enfeksiyon varsa ilk basamak budur.
• Koterizasyon (yakma): Elektrokoter veya kriyoterapi ile yara dokusu yakılarak temizlenir.
• Lazer tedavisi: Derin servisitlerde uygulanabilir.
• Vajinal fitil ve krem: Akıntı ve irritasyonu azaltır.

7. Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Kronik servisit zamanla rahim ağzı hücrelerinde değişime yol açabilir. Bu durum servikal displazi ve hatta serviks kanseri için zemin hazırlayabilir. Ayrıca enfeksiyon tüplere ilerleyerek kısırlık riskini artırabilir.

8. Servisiti Önlemek İçin Ne Yapılmalı?

• Düzenli jinekolojik kontrol ve smear testi yaptırmak
• Güvenli cinsel ilişki (kondom kullanımı)
• Vajinal duş, parfümlü sabunlardan kaçınmak
• Hijyenik ped ve pamuklu iç çamaşırı tercih etmek

9. Tehlikeli Durumlar Nelerdir?

Aşağıdaki belirtiler akut enfeksiyon veya ciddi patoloji göstergesi olabilir ve acil müdahale gerektirir:

• Yüksek ateş, kasık ağrısı, bulantı-kusma
• Yoğun kötü kokulu akıntı
• Smear testinde CIN (displazi) tespiti

10. Doktora Ne Zaman Gidilmelidir?

Akıntı, ağrı veya kanama şikâyeti 1 haftadan uzun sürüyorsa, ilişki sonrası tekrar eden kanamalar varsa ya da smear sonucunda şüpheli bulgu bildirilmişse mutlaka doktora başvurmak gerekir.

Sonuç olarak rahim ağzı yaraları bazı fizyolojik dönemlerde kendiliğinden geçebilirken, enfeksiyon kaynaklı ve semptomatik vakalarda tedavi şarttır. Erken tanı ve uygun tedavi ile servisit tamamen iyileşir ve ileride oluşabilecek ciddi kadın hastalıklarının önüne geçilmiş olur.