Kisspeptin ile Oosit Olgunlaştırma (OHSS Riskini Azaltma)
Tüp bebek tedavisinde yumurtaların (oositlerin) son olgunlaştırılması genellikle hCG veya GnRH agonistleri ile yapılır. Ancak bu yöntemler özellikle Yumurtalık Hiperstimülasyon Sendromu (OHSS) riski yüksek olan hastalarda komplikasyonlara yol açabilir. Son yıllarda araştırmalar, doğal bir hormon olan Kisspeptin’in bu süreçte güvenli ve etkili bir alternatif olabileceğini göstermektedir.
İçindekiler
- Kisspeptin Nedir?
- Üreme Fizyolojisindeki Rolü
- Tüp Bebekte Neden Kullanılıyor?
- Kisspeptin ile Oosit Olgunlaştırma Nasıl Yapılır?
- Avantajları Nelerdir?
- Sınırlamalar ve Bilimsel Kanıtlar
- Kimler İçin Uygun?
- Sık Sorulan Sorular
- Sonuç
Kisspeptin Nedir?
Kisspeptin, beyin hipotalamusunda üretilen bir peptid hormondur. GnRH salınımını tetikleyerek üreme aksını aktive eder. Doğurganlık fizyolojisinde merkezi bir rol oynar.
Üreme Fizyolojisindeki Rolü
Kisspeptin, hipotalamus-hipofiz-yumurtalık ekseninde Luteinize Edici Hormon (LH) salınımını artırarak yumurta olgunlaşmasını destekler. Bu özelliği, tüp bebek sürecinde oosit olgunlaştırıcı tetikleme için kullanılmasını mümkün kılar.
Tüp Bebekte Neden Kullanılıyor?
- OHSS riskini azaltmak: hCG’ye kıyasla daha kontrollü LH artışı sağlar.
- Doğal fizyolojiye yakın: GnRH üzerinden etki ederek vücutla uyumlu bir mekanizma izler.
- Alternatif seçenek: Özellikle polikistik over sendromu (PCOS) gibi yüksek riskli gruplarda tercih edilebilir.
Kisspeptin ile Oosit Olgunlaştırma Nasıl Yapılır?
- Gonadotropinlerle yumurtalık stimülasyonu tamamlanır.
- Planlanan tetikleme gününde damar içi kisspeptin enjeksiyonu uygulanır.
- Kısa süre içinde LH dalgası oluşturur ve yumurta toplama (OPU) için olgunlaşma başlar.
Avantajları Nelerdir?
- OHSS riskini anlamlı derecede düşürür.
- Daha fizyolojik bir olgunlaşma sağlar.
- Kısıtlı sayıda klinik çalışmada güvenli bulunmuştur.
- Özellikle yüksek over rezervine sahip kadınlarda fayda gösterebilir.
Sınırlamalar ve Bilimsel Kanıtlar
- Kullanımı hâlâ deneysel aşamadadır.
- Standart protokollerde henüz yer almamaktadır.
- Klinik başarı oranlarını netleştirmek için daha fazla randomize kontrollü çalışma gereklidir.
Kimler İçin Uygun?
- OHSS riski yüksek hastalar (örneğin PCOS’lu kadınlar)
- Daha önce OHSS nedeniyle tedavisi iptal edilen hastalar
- Klinik araştırmalara katılma imkânı olan çiftler
Sık Sorulan Sorular
Kisspeptin rutin tüp bebek protokolünde kullanılıyor mu?
Hayır, henüz deneysel düzeydedir.
OHSS riskini tamamen ortadan kaldırır mı?
Hayır, ama ciddi ölçüde azaltabilir.
Kisspeptin tedavisi pahalı mı?
Henüz klinik kullanım sınırlı olduğundan maliyet net değildir.
Sonuç
Kisspeptin ile oosit olgunlaştırma, özellikle OHSS riski taşıyan tüp bebek hastaları için umut verici bir alternatiftir. Ancak standart tedavilerde rutin kullanıma girmesi için daha fazla bilimsel veriye ihtiyaç vardır. Gelecekte kişiselleştirilmiş tüp bebek tedavisinin önemli bir parçası olabilir.
Yazar: Ameliyat Merkezi Ekibi
