Kan Sulandırıcı Kullanırken Ciltte Morarma: Alerji mi, Normal Yan Etki mi?
Kan sulandırıcı ilaçlar (örneğin warfarin, heparin, aspirin, rivaroksaban, apiksaban) damar içi pıhtı oluşumunu önlemek için
kullanılır. Ancak bu ilaçların en sık görülen etkilerinden biri ciltte morarma ve kolay kanamadır.
Hastalar bu durumu bazen “ilaç alerjisi” ile karıştırabilir. Oysa çoğu zaman bu, ilacın beklenen yan etkisidir.
Morarma neden olur?
Kan sulandırıcılar pıhtılaşmayı yavaşlatarak küçük darbelerde bile cilt altına kan sızmasına yol açar. Bunun sonucu
morarma (ekimoz) oluşur. Özellikle kollar ve bacaklarda sık görülür. Bu durum ilacın etkinliğinin bir göstergesi
olabileceği gibi, bazı durumlarda aşırı doz veya ilaç etkileşimine işaret edebilir.
Normal yan etki ile alerji farkı
| Durum | Belirtiler | Ne anlama gelir? |
|---|---|---|
| Normal yan etki | Küçük darbeler sonrası kolay morarma, yüzeysel kanamalar | İlacın pıhtılaşmayı azalttığını gösterir. Doktor kontrolünde genelde tolere edilebilir. |
| Alerjik reaksiyon | Kaşıntı, döküntü, yaygın kızarıklık, nefes darlığı, dudak/dil şişliği | Nadir görülür, ciddi risk taşır. İlacı kesip acilen doktora başvurulmalıdır. |
Ne zaman doktora başvurmalı?
- Morarmalar yaygın, büyük ve kendiliğinden oluşuyorsa
- Burun kanamaları, diş eti kanamaları sık oluyorsa
- Kansızlık belirtileri (halsizlik, solukluk) gelişiyorsa
- İdrarda veya dışkıda kan fark ediliyorsa
- Alerjik bulgular (nefes darlığı, yaygın kurdeşen, şişlik) eşlik ediyorsa
Morarmayı artıran faktörler
- İlacın yüksek dozda kullanımı
- Alkol tüketimi
- Aynı anda aspirin veya başka kan sulandırıcıların da kullanılması
- K vitamini açısından yetersiz beslenme (warfarin için)
- Travmalar veya darbeler
Morarma riskini azaltmak için öneriler
- İlaç dozunu asla kendiniz değiştirmeyin.
- Morarma olasılığına karşı darbelerden korunmaya dikkat edin.
- Başka ilaç veya bitkisel ürünler kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
- Warfarin kullanıyorsanız düzenli INR kontrolünü aksatmayın.
Sık sorulanlar
“Her morarma tehlikeli midir?”
Hayır. Küçük ve sınırlı morluklar genelde normaldir. Yaygın ve kendiliğinden oluyorsa doktora gidilmelidir.
“Bitkisel ürünler kan sulandırıcıyla etkileşir mi?”
Evet. Sarımsak, zencefil, ginkgo gibi ürünler kanamayı artırabilir. Doktorunuza danışmadan kullanmayın.
“İlacımı bırakmalı mıyım?”
Kendi başınıza bırakmayın. Bu, ciddi pıhtı riski yaratır. Sadece doktor kontrolünde kesilebilir veya değiştirilebilir.
Ameliyat Merkezi Ekibi’nin Yorumu
Kan sulandırıcı kullananların morarmayı “alerji” zannetmesi yaygın bir yanılgıdır. Asıl risk, fark edilmeyen
iç kanamalardır. Düzenli kontroller ve doktorla iletişim hayati önem taşır.
Tıbbi uyarı
Bu yazı yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Kan sulandırıcı ilaç kullanırken olağan dışı morarma veya kanama yaşarsanız
mutlaka doktorunuza başvurun. Acil belirtilerde 112’yi arayın.
