Genel Sağlık
0

Kalp Damar Sertliği (Ateroskleroz) 2025: Belirtiler, Riskler ve Yeni Tedaviler

Kalp damar sertliği (Ateroskleroz – Atherosclerosis), atardamarların iç yüzeyinde kolesterol ve yağ plaklarının birikmesi sonucu damarların daralması ve esnekliğini kaybetmesiyle oluşur. Bu durum, kalp krizi (Miyokard Enfarktüsü – Myocardial Infarction, MI), felç (inme – Stroke) ve ani ölüm riskini artırır. 2025 yılı itibarıyla aterosklerozun tanı ve tedavisinde genetik testler, yeni nesil kolesterol ilaçları (PCSK9 inhibitörleri) ve yapay zekâ destekli görüntüleme yöntemleri ön plana çıkmıştır.

İçindekiler

Ateroskleroz Nedir?

Ateroskleroz, arter (atardamar) duvarlarının içinde kolesterol, yağ, kalsiyum ve bağ dokusunun birikmesiyle oluşan plakların damarları daraltmasıdır. Damar sertliği olarak da bilinir. Damar daralması ilerledikçe kalbe giden kan azalır ve koroner arter hastalığı gelişir.

Nedenleri

  • Yüksek kolesterol (LDL – Low Density Lipoprotein yüksekliği)
  • Sigara kullanımı
  • Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
  • Diyabet (şeker hastalığı)
  • Obezite
  • Stresli yaşam tarzı
  • Genetik yatkınlık

Belirtileri

  • Göğüs ağrısı (anjina pektoris – Angina Pectoris)
  • Nefes darlığı
  • Çabuk yorulma
  • Bacaklarda ağrı (periferik arter hastalığı belirtisi)
  • Beyin damarlarında daralma sonucu baş dönmesi
  • Kalp krizi belirtileri

Risk Faktörleri

  • Sigara içenler
  • Yüksek kolesterolü olanlar
  • Hipertansiyon hastaları
  • Diyabetliler
  • Fazla kilolu kişiler
  • Ailesinde kalp krizi öyküsü olanlar
  • Hareketsiz yaşam tarzı olanlar

Tanı Yöntemleri

  • Kan testleri: Kolesterol ve trigliserid düzeyleri ölçülür.
  • EKG (Elektrokardiyografi): Kalbin elektriksel aktivitesini gösterir.
  • EKO (Ekokardiyografi): Kalbin kasılma gücü ve kapak yapıları incelenir.
  • BT Anjiyo (Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografi): Koroner damarların ayrıntılı görüntülenmesi.
  • Koroner anjiyografi: Tıkalı damarların kesin tanısı.

Güncel Tedavi Yöntemleri

1. İlaç Tedavisi

  • Statinler: Kolesterol düşürücü ilaçlardır.
  • PCSK9 inhibitörleri: 2025’te daha yaygın kullanılan yeni nesil kolesterol ilaçlarıdır.
  • Kan sulandırıcılar (antikoagülanlar): Pıhtı oluşumunu engeller.
  • ACE inhibitörleri: Damarları genişletir, kalbi korur.
  • Beta blokerler: Kalbin iş yükünü azaltır.

2. Girişimsel Tedavi

  • Stent takılması: Tıkalı damarın balonla açılarak metal stent yerleştirilmesi.
  • Koroner arter bypass cerrahisi (CABG – Coronary Artery Bypass Grafting): Ciddi tıkanıklıklarda yeni damar hattı oluşturulması.

3. Yaşam Tarzı Değişiklikleri

  • Sigaranın bırakılması
  • Tuz ve doymuş yağın azaltılması
  • Akdeniz diyeti
  • Hafif egzersiz (yürüyüş, yüzme, bisiklet)

2025’te Yeni Yaklaşımlar

  • Genetik testlerle yüksek riskli bireylerin erken tanısı
  • Yapay zekâ destekli BT anjiyo yorumlama sistemleri
  • Kolesterol düşürücü RNA tabanlı ilaçlar
  • Kişiye özel beslenme ve egzersiz programları

Türkiye’de 2025 Tedavi Maliyetleri

  • Kan testleri: 2.000 – 5.000 TL
  • BT Anjiyo: 20.000 – 50.000 TL
  • Stent takılması: 120.000 – 250.000 TL
  • Koroner bypass cerrahisi: 300.000 – 600.000 TL
  • Aylık ilaç tedavisi: 2.000 – 8.000 TL

Sıkça Sorulan Sorular

Ateroskleroz tamamen tedavi edilebilir mi?

Tamamen iyileştirmek mümkün değildir, ancak ilaç ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilir.

Ateroskleroz gençlerde görülür mü?

Evet. Sigara, obezite ve genetik faktörler gençlerde de erken ateroskleroza yol açabilir.

PCSK9 inhibitörleri güvenli midir?

Evet, özellikle yüksek riskli hastalarda kolesterolü düşürmede çok etkilidir.

Ameliyat Merkezi Ekibi Ne Diyor?

Ameliyatmerkezi.com ekibi olarak kalp damar sertliğinin (ateroskleroz) en önemli ölüm nedenlerinden biri olduğunu vurguluyoruz. 2025 yılında yeni nesil kolesterol ilaçları, yapay zekâ destekli tanı yöntemleri ve cerrahi gelişmeler sayesinde tedavi başarıları artmıştır. Düzenli kontroller ve sağlıklı yaşam tarzı ile aterosklerozun ilerlemesi büyük ölçüde yavaşlatılabilir.

Benzer Yazılar