Bel Fıtığı Ameliyatı
Bu yazıda bel fıtığı nedir, neden olur, ameliyat hangi durumlarda gerekir, ameliyat süreci ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenleri kendi deneyimimi anlatır gibi sade bir dille konuşacağız.
Bel Fıtığı Nedir?
Bel fıtığı, omurgamızdaki disklerin yer değiştirmesi veya yırtılması sonucu, sinir köklerine baskı yapmasıyla ortaya çıkan bir rahatsızlıktır.
Diskler, omurlar arasında yastık görevi görür. Ancak bazen bu disklerin iç kısmındaki jel benzeri yapı dışarı taşar ve omurilikten çıkan sinirleri sıkıştırır.
Sonuç olarak bel bölgesinde ağrı, bacaklarda uyuşma, karıncalanma ve güç kaybı gibi şikayetler ortaya çıkar.
Bazı durumlarda bu durum o kadar ilerler ki, kişi yürümekte zorlanır hatta idrar-kontrol problemleri yaşayabilir.
Neden Oluşur?
Bel fıtığının oluşmasında pek çok faktör rol oynar. En yaygın nedenler şunlardır:
- Aşırı kilo ve obezite
- Ağır yük kaldırma veya ani ters hareketler
- Uzun süre oturarak çalışma
- Omurga yapısında doğuştan gelen zayıflıklar
- Yaşlanmaya bağlı disk dejenerasyonu
Özellikle günümüz masa başı çalışma düzeni, bel fıtığı vakalarının artmasında önemli bir etken haline gelmiştir.
Belirtileri
Bel fıtığı belirtileri kişiden kişiye değişebilir ancak en yaygın belirtiler şunlardır:
- Belden bacaklara yayılan ağrı (siyatik)
- Bacaklarda uyuşma veya karıncalanma
- Kas gücünde azalma
- Yürürken zorlanma
- İleri vakalarda idrar kaçırma
Bu belirtilerden özellikle idrar kaçırma ve bacakta ani güçsüzlük gibi durumlar acil müdahale gerektirir.
Ameliyat Ne Zaman Gerekir?
Bel fıtığı vakalarının çoğu, fizik tedavi, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile düzelebilir. Ancak bazı durumlarda ameliyat kaçınılmaz hale gelir:
- İleri derecede sinir basısı ve felç riski
- Şiddetli ve geçmeyen ağrı
- İdrar veya büyük abdest kontrolünde bozulma
- Bacakta ciddi güç kaybı
Bu durumlarda zaman kaybetmeden beyin ve sinir cerrahına başvurulmalıdır.
Bel Fıtığı Ameliyatı Türleri
Bel fıtığı ameliyatı farklı tekniklerle yapılabilir:
- Mikrodiskektomi: En yaygın yöntemdir. Mikroskop yardımıyla küçük bir kesiden girilir ve fıtıklaşmış disk çıkarılır.
- Endoskopik disk cerrahisi: Daha küçük kesilerle ve kamera sistemiyle yapılan minimal invaziv bir yöntemdir.
- Klasik disk cerrahisi: Daha büyük kesilerle yapılan, günümüzde nadiren tercih edilen yöntemdir.
Hangi tekniğin uygulanacağı, fıtığın boyutu, yeri ve hastanın genel durumuna göre belirlenir.
Ameliyat Öncesi Hazırlık
Ameliyat öncesinde detaylı bir muayene ve görüntüleme (MR, BT) yapılır.
Kan tahlilleri, EKG ve anestezi değerlendirmesi tamamlanır. Kan sulandırıcı ilaçlar belirli süre önce kesilir.
Hastaya ameliyat günü aç gelmesi, sigara ve alkolden uzak durması tavsiye edilir.
Ameliyat Süreci
Bel fıtığı ameliyatı genellikle genel anestezi altında yapılır ve 1-2 saat sürer.
Cerrah, sinir kökünü sıkıştıran disk parçasını çıkarır ve sinir basısını ortadan kaldırır.
Minimal invaziv tekniklerde iyileşme süresi daha kısa olur.
Ameliyat Sonrası İlk Günler
Ameliyat sonrası genellikle aynı gün veya ertesi gün ayağa kalkılabilir.
İlk günlerde hafif ağrı ve yorgunluk normaldir. Dikiş bölgesi temiz tutulmalı, ani hareketlerden kaçınılmalıdır.
İyileşme ve Rehabilitasyon
İyileşme süreci hastaya ve ameliyat tipine göre değişir. Genellikle 4-6 hafta içinde günlük hayata dönülür.
Fizik tedavi ve egzersiz programı bel kaslarını güçlendirerek tekrar fıtık oluşma riskini azaltır.
Riskler ve Komplikasyonlar
Bel fıtığı ameliyatı genel olarak güvenlidir, ancak her cerrahi işlemde olduğu gibi bazı riskler taşır:
- Enfeksiyon
- Kanama
- Sinir hasarı
- Fıtığın tekrarlaması
Bel Sağlığını Korumak İçin Öneriler
- Doğru oturma ve kaldırma tekniklerini öğrenin
- Fazla kilolardan kurtulun
- Düzenli egzersiz yapın
- Uzun süre aynı pozisyonda kalmayın
Önemli Not
Bu yazı sadece genel bilgilendirme amaçlıdır. Bel fıtığı tanı ve tedavisi konusunda en doğru planı, sizi muayene eden uzman hekim belirleyecektir.
