Alerjik Reaksiyonlarda Kullanılan İlaçların Yan Etkileri: Antihistaminik, Kortizon ve Adrenalin
Alerjik reaksiyonlarda en sık kullanılan ilaçlar antihistaminikler, kortizon (kortikosteroidler) ve adrenalindir.
Bu ilaçlar hayat kurtarıcı olabilir ancak yan etkilere de yol açabilir. Yan etkilerin bilinmesi, tedavi sırasında
hem hasta hem de doktor için önemlidir.
Antihistaminiklerin yan etkileri
- Uyku hali ve sersemlik: Özellikle eski nesil ilaçlarda belirgin.
- Ağız kuruluğu
- Baş dönmesi
- Çarpıntı (nadir)
- Çocuklarda huzursuzluk veya tam tersi aşırı uyku
Kortizonun (kortikosteroid) yan etkileri
- Kısa süreli kullanımda: İştah artışı, uyku bozukluğu, mide ekşimesi
- Uzun süreli kullanımda: Kilo alımı, kemik erimesi, ciltte incelme, bağışıklık zayıflaması
- Kan şekeri ve tansiyon yükselmesi
Adrenalinin yan etkileri
Adrenalin, ağır alerjik reaksiyonlarda (anafilaksi) hayat kurtarıcıdır. Yan etkileri genellikle geçici ve tolere edilebilir.
- Çarpıntı ve kalp atışında hızlanma
- Ellerin titremesi
- Baş dönmesi
- Kaygı ve huzursuzluk
- Nadiren ritim bozuklukları
Kimler daha dikkatli olmalı?
- Kalp hastaları (özellikle adrenalin kullanımı risklidir)
- Hipertansiyon ve diyabet hastaları (kortizonun yan etkileri artabilir)
- Yaşlılar (antihistaminiklerin uyku hali ve düşme riski yüksektir)
Yan etkileri azaltma yolları
- İlaçlar mutlaka doktor gözetiminde kullanılmalı.
- Doz ve kullanım süresine uyulmalı.
- Yan etkiler ortaya çıkarsa ilaç kesilmeden önce doktor bilgilendirilmeli.
Sık sorulanlar
“Antihistaminikler her zaman uyku yapar mı?”
Hayır. Yeni nesil antihistaminiklerde uyku yan etkisi çok daha azdır.
“Kortizon kısa sürede zarar verir mi?”
Kısa süreli tedavilerde ciddi zarar nadirdir. Risk uzun süreli kullanımda artar.
“Adrenalin tehlikeli midir?”
Anafilaksi sırasında hayat kurtarıcıdır. Yan etkileri geçicidir, yararı riskinden çok daha fazladır.
Ameliyat Merkezi Ekibi’nin Yorumu
Alerjik reaksiyonlarda kullanılan ilaçlar hayat kurtarıcıdır. Ancak yan etkileri bilinmeli ve ilaçlar doktor gözetiminde kullanılmalıdır.
Özellikle kortizon ve adrenalin özel dikkat gerektirir.
Tıbbi uyarı
Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır. Alerjik reaksiyon tedavisinde kullanılan ilaçlarla ilgili yan etkilerden endişe ediyorsanız,
kendi başınıza ilaç bırakmayın, mutlaka doktorunuza danışın.